In 1950 schreef Albert Einstein een brief vol symboliek en diepgang om een vriend te bemoedigen die zojuist zijn zoontje aan polio had verloren. Twee decennia later New York Times publiceerde de tekst met groot succes en gaf ons zonder het te weten een formule voor overleving en hoop: menselijk mededogen.
Zijn woorden trokken de aandacht vanwege de filosofische visie die werd overgebracht. We kunnen het geen religie noemen, maar we kunnen het wel zien als een soort kosmische spiritualiteit, een gevoel van transcendentie.
De pijn van het verlies zou verlicht kunnen worden volgens de vader van de relativiteitstheorie, zich bewust van het feit dat ieder van ons deel uitmaakt van een geheel. Wat we denken dat verloren is gegaan, blijft feitelijk in ons in elk fragment van ons wezen.
Vijf jaar na het schrijven van die brief stierf Albert Einstein aan een aneurysma. Op de een of andere manier en bijna zonder het te weten, heeft hij te maken met zijn immense nalatenschap op het gebied van de wetenschap en vooral op het gebied van de natuurkunde die tekst voegde een klein en uniek geschenk toe dat vervolgens begon te circuleren met grotere kracht met de komst van internet en goden sociaal netwerk . Zijn boodschap is nu relevanter dan ooit.
De mens is eigenlijk onderdeel van dat geheel dat wij het Universum noemen. De mens ervaart zichzelf als afgescheiden van de rest. Hij ervaart zijn gedachten en gevoelens als een soort optische illusie van zijn eigen bewustzijn, terwijl in werkelijkheid niets zo werkt (…).
-Brief van Albert Einstein 1950-
Einstein en zijn woorden over menselijk mededogen
Soms zien we dat feit over het hoofd Albert Einstein was veel meer dan zijn uitzonderlijke wetenschappelijke prestaties. Hij was een violist, een humanist, een sociaal geëngageerd persoon, een bewonderenswaardig leraar en een Vriend trouwe die altijd zorgde voor zijn naaste omgeving. Dit komt tot uiting in al zijn brieven en documenten die bewaard zijn gebleven aan de Princeton University.
In zijn uitgebreide correspondentie hebben we een uitgebreide briefwisseling tussen hem en figuren als Sigmund Freud Bertrand Russell Thomas Mann George Bernard Shaw Franklin D. Roosevelt Albert Schweitzer. Te midden van die oceaan van lijnen, redeneringen en boodschappen ontdekten we dat Albert Einstein bood altijd zijn schouder aan in tijden van lijden.
Een voorbeeld hiervan is de brief die hij naar de Koningin van België stuurde. Elizabeth van Beieren en Albert Einstein hadden een hechte vriendschap en een gemeenschappelijke passie: muziek. In 1934 stierf de echtgenoot van de koningin tijdens het bergbeklimmen en door deze tragedie was ze er kapot van. De vader van de relativiteitstheorie vond de juiste woorden om haar te troosten en haar aan te moedigen en kracht te geven.
Hetzelfde deed hij in 1950 met de trouwe en dierbare vriend Robert S. Marcus verloor zijn zoon . In deze brief valt een centraal concept op dat hem onderscheidt van de andere. Menselijk mededogen was een reddingsmechanisme voor Einstein en een manier om betekenis aan het leven te geven.
Een tekst rijk aan symboliek
Het opnieuw wekken van hoop bij degenen die hun kostbaarste bezit hebben verloren, is beslist een zware onderneming. In deze gevallen heeft spijt of zijn nagedachtenis voor altijd in je hart weinig nut. Met deze tekst nodigde Albert Einstein de heer S. Marcus uit om verder te kijken dan zijn eigen pijn. Hef uw gezicht op en voel dat ieder van ons deel uitmaakt van het geheel.
De angst en de hardheid van het verlies mogen ons niet inkapselen lijden eeuwig. We moeten deze toestanden overstijgen en compassie en liefde doen ontwaken en genegenheid voor alles om ons heen.
(…) Deze illusie is een soort gevangenis. Het beperkt ons tot onze persoonlijke verlangens en genegenheid voor de weinige mensen die het dichtst bij ons staan. Het is onze taak om onszelf uit deze gevangenis te bevrijden door ons medeleven in concentrische centra uit te breiden en alle levende wezens en de hele natuur in haar schoonheid te omarmen.
-Albert Einstein 1950-
Menselijk mededogen is de formule die betekenis geeft aan het leven
Albert Einstein liet doorschemeren dat hij ons eraan herinnert dat we niet afzonderlijk bestaan. Individualisme heeft geen betekenis of doel in een onderling afhankelijke wereld in een universum waar we allemaal deel uitmaken van één geheel.
Menselijk mededogen is het voertuig dat ons in staat stelt te transcenderen en verder te gaan dan onszelf om alles om ons heen te bereiken.
Authentieke menselijkheid is datgene dat verder kijkt dan religies en ideologieën egoïsme angsten en vooroordelen. Albert Einstein was niet de enige die een bijna kosmisch perspectief gaf op menselijk mededogen.
Ook Carl Sagan hij schreef in een van zijn boeken dat compassie samen met intelligentie en technologie gecombineerd wordt het creëren van een betekenisvol en planeetvriendelijk leven zou ons in staat stellen de sterren aan te raken. Het is de moeite waard om de woorden van deze twee onmetelijke figuren uit de wereld van de natuurkunde en astronomie te onthouden.
