De kunstpsychologie analyseert de creatie en evaluatie van kunstwerken vanuit psychologisch oogpunt. De doelstellingen van deze discipline zijn niet verschillend van die van andere soortgelijke disciplines, aangezien het enkele basisprocessen bestudeert - zoals perceptie, geheugen en emotie - en de hogere functies van denken en taal.
Het doel van de kunstpsychologie is echter niet alleen praktisch, maar ook theoretisch. Het doel is om theorieën te ontwikkelen die verband houden met creatieve en perceptieve activiteit . Om deze reden distantieert het zich niet volledig van de fundamentele concepten en principes van de wetenschappelijke psychologie.
Psychologie van kunst en disciplines
De psychologie van de kunst is een zeer complexe discipline die zich uitstrekt tot alle vakgebieden van de psychologie: psychobiologie evolutionaire psychologie, psychopathologie en persoonlijkheidsstudies… Dit zijn allemaal gebieden die op de een of andere manier binnen de psychologie van de kunst vallen.
Aan de andere kant is het in veel landen een innovatief vakgebied waar het nog niet diepgaand is onderzocht. Hoewel er veel Engelstalige referentiestudies zijn, is gepubliceerd onderzoek over dit onderwerp in Italië veel zeldzamer en zijn de meeste teksten gebaseerd op psychoanalyse.
De psychologie van de kunst is ook verbonden met disciplines als filosofie nuttig voor het begrijpen van esthetische verschijnselen of de kunstgeschiedenis om de psychologische analyse te verdiepen.
Traject van de psychologie van de kunst
Er zijn veel psychotherapeuten die ervoor hebben gekozen de helende effecten van kunst op individueel en groepsniveau te bestuderen en te testen. De versmelting van het psychologische element met het artistieke element staat bekend als kunstzinnige therapie discipline die een paar decennia geleden ontstond via rehabilitatieprogramma's die technieken als schrijven, muziek en schilderen omvatten. Hoe het ook zij, de weg naar het gebruik ervan in ziekenhuizen is nog steeds langzaam en kronkelig.
Deze discipline is gebaseerd op ontwikkeling van creativiteit en de daaruit voortvloeiende vermindering van stress en angst dankzij het leren van klassieke artistieke technieken (schilderkunst, beeldhouwkunst, beeldende kunst...).
Psychologen die gespecialiseerd zijn op het gebied van beeldende kunst kunnen creatieve productie gebruiken als een element van bemiddeling in de relatie tussen patiënt en therapeut, waarbij ze zich bezighouden met kwesties die verband houden met psychisme, subjectiviteit, cultuur en samenleving.
De bijdragen aan het vakgebied zijn gevarieerd en de belangrijkste auteurs zijn die van de Gestalschool Gustav Fechner, Sigmund Freud Vygotski en Garner .
Volgens Vygotski is de hoogste graad van beleefdheid de uitdrukking van kunst en cultuur en werken als een middel voor historisch-sociale evolutie. Zijn proefschrift over de kunstpsychologie, waarin hij naar het onbewuste verwijst om het essentiële concept van kunst te definiëren, vormde een keerpunt op dit gebied.
Vygotski was zich er echter van bewust dat kunst geen primaire of fysiologische behoefte was, rekening houdend met de omvang ervan behoeften van de mens door Abraham Maslow . Het geeft ook aan dat het onbewuste aspect van kunst niet vergelijkbaar is met de processen van het droomachtige onbewuste kunst eerder beschouwen als een stap richting het latente onderbewustzijn van de mens in de waakfase .
Psychologische voordelen van kunst
Onlangs is ontdekt dat schilderen dit mogelijk maakt afgifte van dopamine het hormoon dat een gevoel van beloning bevordert en endorfine, de hormonen die verantwoordelijk zijn voor het gevoel van welzijn dat we voelen na bijvoorbeeld lichamelijke activiteit.
Anderzijds als je een kunstwerk af hebt, word je omringd door een gevoel van geluk zeer vergelijkbaar met dat gevoeld bij de geboorte van een kind. Dit komt door de afgifte van oxytocine. Een van de belangrijkste voordelen die we onthouden:
- Ontwikkeling van sociale vaardigheden.
- Het loslaten van stress en angst.
- Psychisch welzijn.
- Controle uitvoeren.
- Werken aan het onderbewustzijn als kennismethode.
Hoewel de kunstpsychologie vrij recent is, vindt zij uiteindelijk gedeeltelijk haar oorsprong in de stellingen van Vygotski. Deze discipline wordt beschouwd als een methode van zelfkennis waarmee je dat kunt werken met je onderbewustzijn . Het wordt in sommige takken van de psychologie gebruikt als een onmisbaar werkelement.
In de context van psychologische evaluatie wordt het bijvoorbeeld gebruikt als reactie op meer concrete belangen van de beoordelaar, terwijl het in laboratoria voor kunsttherapie wordt gebruikt met een vrij therapeutisch doel of zelfkennis.
Het kennen van de psychologie van de kunst opent de deuren naar wondere wereld van expressie, nauw verbonden met artistieke manifestatie : schilderen, schrijven enzovoort. Zoals Pessoa zei kunst bevrijdt ons op illusoire wijze van de smerigheid van het bestaan.
