Spiegelneuronen en empathie vertegenwoordigen een van de meest fascinerende mechanismen die ooit door de neurowetenschappen zijn bestudeerd. Dit is het proces waarbij de acties en emoties van anderen niet onverschillig tegenover ons staan, maar eerder een empathische reactie bij ons oproepen. Deze mechanismen hebben een sterke sociale component en het correct functioneren ervan heeft een grote impact op onze sociale relaties.
Stel je voor dat je even in een fauteuil in de kramen van een theater zit. Visualiseer een groep uitstekende acteurs die het stuk opvoeren, nauwkeurige lichaamsbewegingen en gebaren uitvoeren en elk woord zo perfect intoneren dat ze een groot aantal emoties op je overbrengen...
Kijk met de ogen van een ander, luister met de oren van een ander en voel met het hart van een ander.
-Alfred Adler-
Niets van dit alles zou logisch zijn als we niet die biologische basis hadden die ons in staat stelt een krachtig scala aan sensaties, gevoelens en emoties te activeren, zoals angst, mededogen, vreugde, zorgen, afkeer, geluk... Zonder dit alles zou het theater van het leven zijn betekenis verliezen. We zouden als lege lichamen zijn, een populatie mensachtigen die niet eens in staat zouden zijn een vorm van taal te ontwikkelen.
Het is daarom niet verrassend dat de interesse in spiegelneuronen en empathie niet beperkt blijft tot de wereld van de neurowetenschappen en psychologie, maar zich uitstrekt tot de antropologie van pedagogie en kunst. De afgelopen decennia Wetenschappers uit verschillende disciplines hebben deze interne architectuur van de mens onderzocht deze verrassende mechanismen die nog niet volledig zijn onthuld.
Spiegelneuronen en empathie: een van de grootste ontdekkingen in de neurowetenschappen
Veel neurologen en psychologen zeggen dat de ontdekking van spiegelneuronen voor de psychologie had het een soortgelijk belang als de ontdekking van DNA voor de biologie. Iets meer weten over spiegelneuronen en empathie helpt ons zeker om onszelf beter te leren kennen ; we mogen echter niet de fout maken om ze te beschouwen als de enige processen die ons menselijk maken.
De mens zoals wij hem vandaag de dag kennen is het resultaat van een oneindig aantal gecombineerde processen. Empathie heeft onze sociale en culturele evolutie vergemakkelijkt, maar is niet de enige bepalende factor geweest. Met deze verduidelijking willen we vanaf het begin duidelijk maken dat er veel valse mythen zijn die moeten worden weggenomen. Bijvoorbeeld Het is niet waar dat, zoals we soms horen, vrouwen meer spiegelneuronen hebben dan mannen . Het is echter waar dat bijna 20% van ons neuronen ze zijn van dit type.
De enige manier om mensen te begrijpen is door ze in je te voelen.
-John Steinbeck-
Aan de andere kant zijn er geen sluitende onderzoeken die aantonen dat mensen met a autismespectrumstoornis een disfunctie van de spiegelneuronen heeft of die worden gekenmerkt door een totaal en absoluut gebrek aan empathie . Het is niet waar. In werkelijkheid is hun probleem meer van cognitieve aard in het gebied van de hersenen dat informatie verwerkt, een symbolische analyse uitvoert en reageert met coherent en adequaat gedrag in relatie tot de waargenomen stimulus.
Om meer over deze processen te weten te komen, geven we je wat meer gegevens over wat de wetenschap ons vandaag de dag kan vertellen over spiegelneuronen en empathie.
Onze bewegingen en de relatie tussen spiegelneuronen en empathie
Waar we het nu over willen hebben, is een weinig bekend maar zeer belangrijk feit. Empathie zou niet bestaan als beweging, acties, gebaren en posities niet zouden bestaan... In tegenstelling tot wat we misschien denken, zijn spiegelneuronen geen specifiek type neuron. In werkelijkheid zijn het eenvoudige cellen van het piramidesysteem die verband houden met beweging. Hun eigenaardigheid is echter dat ze worden niet alleen geactiveerd door onze bewegingen, maar ook wanneer we die van anderen observeren .
Dit laatste was een ontdekking van dokter Giacomo Rizzolatti, een Italiaanse neurofysioloog en professor aan de Universiteit van Parma. Tijdens een onderzoek dat in de jaren negentig werd uitgevoerd naar de motorische bewegingen van apen, werd dokter Rizzolatti getroffen door de ontdekking van het bestaan van een reeks neuronale structuren die reageerden op wat een ander lid van dezelfde of een andere soort deed.
Dit netwerk van piramidale neuronen of spiegelneuronen wordt aangetroffen in de inferieure frontale gyrus en de inferieure pariëtale cortex en is aanwezig in verschillende soorten niet alleen bij mannen. Zelfs apen en andere huisdieren zoals honden of katten kunnen empathie voelen voor andere dieren of mensen.
De relatie tussen spiegelneuronen en de menselijke evolutie
Dat hebben wij al gezegd spiegelneuronen en empathie vertegenwoordigen geen magische schakelaar die ons geweten van de ene op de andere dag verlichtte en liet ons toe om als soort te evolueren. In werkelijkheid werd de menselijke evolutie tot stand gebracht door een reeks talrijke en prachtige processen, zoals de hand-oogcoördinatie die ons symbolisch bewustzijn ontwikkelde, de kwalitatieve sprong in de structuren van de nek en de schedel die gearticuleerde taal mogelijk maakte, enzovoort.
Onder al deze buitengewone processen is er ook dat van spiegelneuronen. Deze laatste zijn verantwoordelijk voor ons vermogen om bepaalde gebaren te begrijpen en te interpreteren en associeer ze vervolgens met een reeks betekenissen en woorden. Op deze manier was groepssociale cohesie mogelijk.
Empathie: een cognitief proces dat essentieel is voor onze relaties
Spiegelneuronen stellen ons in staat om het te proberen empathie tegenover de mensen om ons heen. Zij zijn de brug die ons verbindt, aan elkaar bindt en ons tegelijkertijd in staat stelt te experimenteren met drie fundamentele mechanismen:
- Kunnen weten en begrijpen wat de persoon tegenover mij voelt of ervaart (cognitieve component).
- Kunnen voelen wat de persoon voelt (emotionele component).
- In staat zijn om op een meelevende manier te reageren, wat aanleiding geeft tot sociaal gedrag dat ons in staat stelt om als groep vooruitgang te boeken (een soort reactie die ongetwijfeld een veel hoger niveau van verfijning en delicatesse met zich meebrengt).
Op dit punt lijkt het interessant om een korte reflectie te wijden aan een fascinerend idee, voorgesteld door een psycholoog van de Yale Universiteit, Paul Bloom. Veel van zijn artikelen hebben aanleiding gegeven tot debat en controverse omdat deze geleerde beweert dat empathie tegenwoordig nutteloos is. Achter deze controversiële verklaring schuilt een nogal duidelijke realiteit.
We hebben een punt in de menselijke evolutie bereikt waarop we allemaal kunnen ervaren, zien en waarnemen wat de persoon voor ons of die we op televisie zien ervaart. Echter we zijn aan dit alles zo gewend geraakt dat we onbewogen zijn geworden.
We hebben het lijden van anderen genormaliseerd, we zijn zo ondergedompeld in onze microwereld dat we niet verder kunnen komen dan onze persoonlijke zeepbel. De enige manier om dit obstakel te overwinnen is door a altruïsme effectief en actief. Spiegelneuronen en empathie vormen een standaardpakket in de programmering van het menselijk brein. Net als Windows op een computer als we het in de winkel kopen. We moeten onszelf echter trainen om het effectief te gebruiken door het volledige potentieel ervan te benutten.
We moeten leren naar anderen te kijken en vooroordelen los te laten. Het heeft geen zin om ons te beperken tot het voelen van wat anderen voelen: het is noodzakelijk om hun realiteit vast te leggen, maar de onze te behouden om hen effectief te kunnen begeleiden in een proces van hulp, ondersteuning en altruïsme.
Uiteindelijk
Het is goed om altijd te onthouden wat het ware doel van spiegelneuronen en empathie is: het bevorderen van onze gezelligheid, ons voortbestaan en onze verbinding met de mensen om ons heen.
