Don Quixote, het personage gecreëerd door Miguel de Cervantes, was een tragische vechter. Zijn strijd concentreerde zich op de onvriendelijke en vijandige realiteit die hij wilde veranderen voor een ideaal waarvan hij wist dat het onhaalbaar was.
Het Don Quichot-effect is in verschillende sectoren vastgesteld.
Ik ben Don Quixote en mijn beroep is dat van ridder. Mijn wetten zijn om onrecht ongedaan te maken, goed te schenken en kwaad te vermijden. Ik vlucht voor de gave van het leven, voor ambitie en hypocrisie en zoek het smalste en moeilijkste pad voor mijn glorie. Is dit misschien dwaas?
-Miguel de Cervantes Saavedra-
Het Don Quichot-effect in oorlogen
Een van de betekenissen die aan het Don Quichot-effect is gegeven, richt zich op de relaties tussen landen. Meer specifiek in oorlogen. We kunnen verschillende voorbeelden vinden, zoals de Amerikaanse oorlog tegen Vietnam. In deze oorlog landen zijn verwikkeld in veldslagen die ze niet kunnen winnen.
Helaas het aantal doden als gevolg van deze oorlogen is niet te rechtvaardigen, ondanks de voordelen die er wel uit kunnen halen . Hoewel ze beginnen met het excuus om een ander land te redden, de democratie te leiden of een dictatuur omver te werpen, zijn deze ideeën gewoon onmogelijke idealen zoals die verdedigd door Don Quixote. Het volstaat de herinnering aan de invasie van de Verenigde Staten in Irak om democratie in het Midden-Oosten te brengen.
Don Quixote-effect als hysteresis
In Hysteresis treedt op wanneer oorzaak en gevolg in de tijd worden uitgesteld.
Als we ons laten beïnvloeden door literatuur en geschiedenis ten koste van andere wetenschappen, kan dit ertoe leiden dat we verkeerde ideeën creëren over wat er gaat gebeuren. Cognitieve vooroordelen en mentale snelkoppelingen ( heuristieken ) die door de hersenen worden gebruikt, kan ertoe leiden dat we meer op onze hoop vertrouwen dan op rationaliteit. Dit Don Quixote-effect vindt plaats wanneer we ons voorstellen dat we zijn ondergedompeld in een mist waarin we ernaar streven op de een of andere manier gewenste oude gigantische geesten te lokaliseren die geen vorm aannemen en verdwijnen.
De wetenschapper zoekt het gemeenschappelijke in het verschillende en scheidt het essentiële van het overbodige: en dit is wat Sancho Panza voortdurend doet, op zoek naar verstandige antwoorden op de zinloosheid van Don Quichot.
-Jorge Wagensberg-
Don Quichot-effect in habitus
Voor Pierre Bourdieu is het Don Quichot-effect opgenomen in zijn habitustheorie. Gewoonte is een patroon waarmee we op een bepaalde manier handelen, denken en voelen. sociale klasse die op zijn beurt bestaat uit de interactie tussen culturele kennis, onderwijs en economisch kapitaal.
Gewoontemodellen zorgen ervoor dat mensen die in een vergelijkbare omgeving leven, een zeer vergelijkbare levensstijl hebben. Degenen die in dezelfde buurt wonen, hebben bijvoorbeeld vaak een vergelijkbare smaak op het gebied van boeken, films, sport, kunst, enz. Ook hun gedrag zal vergelijkbaar zijn. Maar de habitus kan veranderen als u zich anders gedraagt dan uw gebruikelijke gedrag.
Hoewel habitus grenzen oplegt en ons vertelt wat mogelijk en onmogelijk is, weet je dat ze deze grenzen nog steeds kunnen overwinnen. Sterke veranderingen die plaatsvinden in de omgeving kunnen een verandering in de habitus forceren. Als u hiermee wordt geconfronteerd veranderingen de habitus verandert in gunstige zin, er zou een verbetering hebben plaatsgevonden.
Aan de andere kant, wanneer dit niet gebeurt, treedt habitushysteresis op, ook wel bekend als het Don Quixote-effect. Wanneer dit gebeurt, zijn gedachten, gevoelens en daden niet meer geschikt voor de omstandigheden die zich voordoen. Dit komt doordat de habitus verankerd blijft in het verleden en niet samen met de omgeving verandert. Gelukkig hebben we dat vrienden trouw als Sancho Panza die, hoewel heel anders dan wij, ons zal vergezellen in onze avonturen en ons een ander perspectief zal bieden dat misschien beter aansluit bij de werkelijkheid.
