Walter White Tony Sopraan Don Draper Daredevil Jessica Jones Maleficent... We kunnen doorgaan en we zullen zeker veel van onze favoriete personages uit de bioscoop, televisie, strips of boeken vinden. De Hun morele status is soms twijfelachtig, zo niet verwerpelijk, maar we worden nog steeds aangetrokken door hun duistere kant.
Al meer dan tien jaar heeft dit psychologische profiel zich steeds steviger in onze cultuur gevestigd. Om een of andere reden we voelen ons niet langer aangetrokken tot deugdzame figuren degenen die Carl Jung gedefinieerd met zijn archetype van de held en die strijdt tegen het kwaad. Onze eeuwige verlossers die licht brengen om de duisternis te verdrijven, zijn opgehouden ons te inspireren.
Om welke reden? Voor velen. De antropoloog Lévi-Strauss zei dat geen enkele mythe, legende of archetypische figuur toevallig is ; al deze entiteiten hebben hun vertegenwoordiging in de echte wereld.
We begonnen ons dichter bij deze gebrekkige en soms amorele feilbare karakters te voelen. Laten we eens kijken welke motieven en welke interne opluchting er achter het masker van de antiheld schuilgaan.
Wie zijn antihelden en waarom voelen we ons tot hen aangetrokken?
De tijd van authentieke helden lijkt voorbij . Hun heerschappij kan veel eerder eindigen dan we denken. Figuren als Hercules of Perseus schitteren al lang niet meer.
De literatuur heeft ons onvergetelijke personages nagelaten, zoals de graaf van Monte Cristo, maar James Joyce had dit universum al herwerkt met zijn Ulysses en met die roman die ons plotseling een groep antihelden presenteert die grenzen aan het komische en het tragische.
In elke antiheld vinden we dezelfde ingrediënten: de schaduw van trauma en de keerzijde van de strip. Joker is hier een voorbeeld van; we zouden hem tussen de schurken kunnen plaatsen, maar in zijn DNA zit het antiheldengen. Omdat hij een verschrikkelijk verleden heeft en zich kleedt als clown, lacht hij als hij getuige is van wreedheid en tovert hij een glimlach op een gezicht getekend door verdriet.
Het is gemakkelijk om je in te leven in de antiheld, omdat hij vaak ongelukkig is sentiment gemakkelijk te begrijpen met de huidige tijd.
De echte antihelden en de onvolmaakte antihelden
Het is belangrijk om de antiheld uit het leerboek niet te verwarren met het simpelweg gebrekkige karakter. Tony Stark (Ironman) of Batman behoren tot de laatste categorie. Ze hebben licht en schaduw, de één excentriek en zelfs onverantwoordelijk, de ander heeft te maken met een ingewikkeld verleden door de dood van zijn ouders.
Toch zijn het zowel helden als redders die de grote problemen van de wereld oplossen. Ze symboliseren het Jungiaanse archetype van de verlosser. De antiheld daarentegen redt niemand ; Het is al lang geleden dat ik elke dag uit bed kan komen.
Hij is een figuur die tevoorschijn komt uit tegenslag, trauma, verlies of verraad. Hieruit creëert hij een persoonlijke wereld waarin zijn wetten en zijn waardensysteem regeren, heel anders dan de onze.
Goed en kwaad zijn vaag en kunnen in beide zeeën varen omdat hij in staat is tot grote prestaties en acties die volledig in strijd zijn met de wet.
Het is gemakkelijk om empathie te voelen voor een antiheld
Wij bewonderen helden en identificeren ons met antihelden . Hoe is dit mogelijk? Het is een tegenstrijdigheid die we ons kunnen inleven in personages als Walter White of Tony Sopraan en veel plezier met hun heldendaden. Toch is het zo. Omdat ons gevoel van empathie ervoor zorgt dat we ons gemakkelijker identificeren met een ongelukkig, wanhopig persoon die gefrustreerd is en worstelt met een falend systeem.
Walter White, die onze sympathie wist te winnen, is een scheikundeleraar op een middelbare school die aan kanker lijdt en methamfetamine produceert om zijn gezin te onderhouden. Maleficent is een fee die wordt verraden en lastiggevallen door de man van wie ze houdt, die niet alleen haar zal verlaten, maar ook zal terugkeren om haar vleugels af te scheuren.
Het is zo gemakkelijk om je met deze karakters te identificeren. Hun duistere kant trekt ons aan omdat we de redenen begrijpen die hen naar een dergelijke dimensie hebben geleid.
In een mislukte samenleving bevrijdt de antiheld ons
The Punisher Daredevil Jessica Jones... De afgelopen jaren zijn er steeds meer kleine verfilmingen van deze personages uit de stripwereld verschenen.
Er is iets met antihelden dat werkt als een balsem en een louterend element. Ze vertegenwoordigen veel houdingen waar we over nadenken, maar die we nooit in de praktijk zouden brengen. Ze bewegen en handelen buiten de wet om hun rechtvaardigheid (hun rechtvaardiging) op te leggen aan een mislukte samenleving.
Soms de antiheld neemt zijn toevlucht tot drastische maatregelen onrecht te onderdrukken . Zijn extreme actie is (stiekem) aantrekkelijk. We bewonderen hun vastberadenheid in het licht van wat we nooit zouden durven veranderen.
De antiheld verandert niet (en we willen dat hij zo blijft)
De leugens van antihelden kunnen wreed zijn of zelfs op brute wijze doden. Ze kunnen tegenstrijdig zijn en we kunnen ze haten en besluit ze niet langer te volgen.
Op een gegeven moment zullen we ons distantiëren omdat ze onze ethische en morele codes ter discussie stellen, maar vroeg of laat zullen we meer willen weten. We willen graag nog een film zien, nog een aflevering, een andere strip of een ander boek lezen.
Uiteindelijk willen we niet dat ze veranderen. En zo als de superheld afwijkt van het pad van het goede, zal hij er alles aan doen om weer op het goede pad te komen . Maar de antiheld zal er nooit naar streven te zijn wat hij niet is. En we willen dat het zo onvolmaakt is.
Kortom, helden zijn vervangen door antihelden die op de een of andere manier de spiegel zijn van onze donkerste verlangens. Degenen die we nooit hardop zullen uiten.
